تعریف
درگیری و خفت افتادن عروق یا اعصاب یا هر دو در ناحیه قاعده گردن می باشد.
علائم و نشانه ها
علائم می تواند به شکل نشانه های عصبی یا عروقی باشد؛علائم فشار به اعصاب شبکه بازوئی عبارتند از :درد، گزگز، احساس سنگینی و به ندرت فلج عضلانی می باشداز علائم عصبی می توان به ضعف یا ناپدیدی نبض مچ دست، درد و تورم و احساس سردی در دست و بعضا رنگ پریدگی یا واریس و کبودی دست اشاره کرد.
درد و گزگز در ۹۵ %موارد بخصوص در حیطه عصب اولنار یعنی انگشتان کوچک دست و داخل ساعد مطرح است . این افراد پس از دقایقی توانائی خود را در کار های بالا دستی مثل قالی بافی یا نواختن موسیقی و.. را از دست می دهند. بیماری معمولا در خانم ها سه برابر اقایان و معمولا در سنین جوانی تا میانسالگی رخ می دهد . درد معمولا از گردن به کتف و دست انتشار می یابد بنابراین تمایز ان از فتق دیسک گردن یا مشکلات عصبی محیطی مثل سی تی اس وپارگی رباط های شانه الزامی می شود. آنژین قلبی یکی از تشخیص های افتراقی است که در درد های قفسه صدری و انتشار به انگشت کوچک باید مد نظر باشد و رد شود.
معاینه فیزیکی و شرح حال دو اصل تشخیصی است و تست های ایجادی-فشاری به اعصاب و عروق کتف مثل تست ادیسون و… علائم را شبیه سازی می کند.نوار عصب بخصوص بررسی سرعت هدایت عصب اولنار و انژیو گرافی، سونوگرافی از روش های ارزیابی تکمیلی هستند.
علت و شیوع
دنده اول و اتصالات عضلانی آن عامل اصلی این تنگی ها می باشند.گاه دنده گردنی در سنین کمتر از ۲۰ هم سبب این خفتگاه می شود. این ضایعه مادرزادی در ۱% افراد جامعه دیده می شود ولی صرف حضور آن در یک بیمار الزاما عامل مشکل هم نمی باشد. این بیماران معمولا شغل های بالا سری یا تکراری و گردن به جلو دارند (والیبال¸شنا یا سقف کاری و…) .بعضا حمل کیف سنگین یا بچه به دوشی یا حرکات ظریف و نشستن های ناجور عامل این مشکل می باشد.
درمان
درمان مشکلات عصبی در دوسوم موارد فیزیوتراپی و تاکید بر کشش عضلات اسکالن گردنی و تقویت سر شانه ها بخصوص عضله ذوذنقه ای می باشد و هدف اصلی اصلاح افتادگی شانه ها و اصطلاحا چهارشانه شدن است.
در موارد نیمه فلجی دست یا مشکلات عروقی احتمال نیاز به جراحی بالاتر می رود و برداشتن دنده اول و دیگر عناصر خفت کننده اصل ماجرای جراحی است.